Świat zmysłów

18.02.2014 r. grupa słuchaczy Centrum Kształcenia Ustawicznego w Bytomiu wraz z Panią Lucyną Filipczyk-Kolczok wybrała się na wystawę interaktywną pt.: „Świat zmysłów” do Muzeum w Tarnowskich Górach.  Korzystając z instrukcji, mieliśmy możliwość samodzielnie wykonać pomiar czy prostą obserwację. W ten sposób poprzez zabawę i samodzielne działanie mogliśmy poznać prezentowane zjawisko i odkrywać tajniki funkcjonowania narządów zmysłów. Cechą i korzyścią wystawy jest to, że zmusza widza do aktywności, co wciąga i pobudza do eksperymentu, którego obiektem jesteśmy my sami. To intrygująca, a zarazem pouczająca zabawa.  Mieliśmy okazję zobaczyć ponad 30 stanowisk z przeróżnymi zagadkami i ciekawostkami, związanymi z działaniem podstawowych zmysłów człowieka: wzroku, słuchu, węchu i dotyku.  Odkrywanie tych intrygujących zagadnień odbywało się w trzech salach - „wyspach tematycznych”:

• Iluzje,
• Mono czy stereo
• oraz Receptory. 

W pierwszej sali każdy z osobna miał okazję przekonać się, jak proste jest oszukanie własnych zmysłów.  Mogliśmy zobaczyć tam takie stanowiska jak: rysowanie w lustrze, magiczne kwadraty, czas reakcji, zimny metal – okazało się, że odczucie ciepła bądź zimna zależy nie tylko od temperatury obiektu, ale również od szybkości, z jaką obiekt może odbierać ciepło od ciała ludzkiego. Jeśli dotkniemy metalu, który jest dobrym przewodnikiem ciepła, ciepło szybko wypływa z ręki i sprawia, że temperatura skóry trochę spada. Jeśli dotkniemy płytki ze styropianu, który jest bardzo słabym przewodnikiem ciepła, ciepło będzie uchodzić z ręki powoli i skóra zachowa swoją temperaturę.

W sali „Mono czy stereo” zrozumieliśmy jak działa nasz wzrok i słuch. Odbiór bodźców z dwóch narządów zmysłów pozwala na jakościowe rozszerzenie odbioru otaczającego świata (np. widzenie trójwymiarowe, lokalizacja obiektów na podstawie słuchu).  Mieliśmy okazję zobaczyć oraz usłyszeć następujące stanowiska: selekcja dźwięku, efekt stereo, ocena dystansu, przesunięty obraz, magiczne okulary - jedna z najczęściej używanych metod otrzymywania obrazu trójwymiarowego, która wykorzystuje czerwono-niebieskie lub czerwono-zielone okulary. Obrazy przeznaczone dla prawego i lewego oka różnią się barwą. Ten, który ma trafiać do lewego oka nie zawiera koloru czerwonego, zaś ten, który trafia do prawego oka nie zawiera koloru zielonego. Dlatego każde oko rejestruje nieco inny obraz. Obrazy otrzymywane tą metodą są zwykle czarno-białe, ewentualnie zawierają kolory nieodzwierciedlające prawdziwych barw.

W ostatniej sali o nazwie „Receptory” przedstawiono nam budowę narządów zmysłów i ich najważniejsze własności oraz wyjaśniono związek pomiędzy budową receptorów i działaniem narządów zmysłów. Ważną część odgrywały stanowiska, które pozwoliły nam zbadać podstawowe własności naszych zmysłów. Między innymi mieliśmy tam do czynienia z takimi zjawiskami jak: wady wzroku, powidok, testowanie słuchu, czopki  - stanowisko to było symulatorem układu czopków w oku. Układ elektroniczny, podobnie jak czopki, analizuje światło padające na fotodetektor, rozkładając je na składowe: czerwoną, zieloną i niebieską.

Wystawa była bardzo interesująca. Przybliżyła nam działania zmysłów oraz pomogła zrozumieć cały ten mechanizm. Kluczowym elementem był fakt, że mogliśmy wszystkiego dotknąć, czego w muzeum raczej się unika.  Było to połączenie miłego z pożytecznym . Dobra lekcja okazała się jednocześnie fantastyczną zabawą. 

Tekst: Marzena Spyra (1 LO / WW)